Η πιο συχνή συγγενής ανωμαλία του γαστρεντερικού συστήματος η οποία απαντάται σε συχνότητα 1-2% του πληθυσμού είναι η Μεκέλειος απόφυση.
Πρόκειται για αληθές εκκόλπωμα του εντερικού τοιχώματος (προς τα έξω σακκοειδής προσεκβολή). Η Μεκέλειος απόφυση βρίσκεται, συνήθως, μέχρι 90 εκατοστά από την ειλεοτυφλική βαλβίδα. Στο 15% των περιπτώσεων περιέχει ετεροτοπικό ιστό και πιο συχνά αφορά σε γαστρικό ιστό (60-80%).
Οι περισσότεροι άνθρωποι μένουν ασυμπτωματικοί σε όλη τους την ζωή. Ωστόσο, το 75% των συμπτωματικών ασθενών θα παρουσιάσουν συμπτώματα τις πρώτες δύο δεκαετίες της ζωή τους και κυρίως τα πρώτα δύο χρόνια της ζωής.
Τα συμπτώματα της Μεκελείου απόφυσης προκύπτουν από τις επιπλοκές της, οι οποίες είναι η αιμορραγία, η πιο συχνή, η εντερική απόφραξη, η φλεγμονή και η διάτρηση. Η αιμορραγία αφορά το 50% των αιμορραγιών του κατώτερου γαστρεντερικού και αιτία είναι η παρουσία έκτοπου γαστρικού βλεννογόνου, με συνέπεια τη δημιουργία έλκους.
Η Μεκέλειος απόφυση χαρακτηρίζεται από απουσία πόνου, συμβαίνει κατά επεισόδια και συνήθως η αιμορραγία είναι μαζική και για αυτό είναι έκδηλη η πτώση του αιματοκρίτη. Συχνά, οι γονείς αναφέρουν κόπρανα έντονα κόκκινα ή με χρώμα τούβλου, σπάνια χρώματος πίσσας. Η απόφραξη οφείλεται συνήθως σε εγκολεασμό του εντέρου.
Εγκολεασμός καλείται η ενσφήνωση τμήματος του εντέρου στο κατά συνέχεια αμέσως επόμενό του, δηλαδή η αναδίπλωση του εντέρου μέσα στον ίδιο του τον αυλό. Ο Εγκολεασμός εκδηλώνεται με συμπτώματα όπως είναι οι εμετοί, ο κοιλιακός πόνος, οι αιματηρές κενώσεις, η προοδευτική αφυδάτωση και η ληθαργικότητα. Η φλεγμονή παρουσιάζεται σε μεγαλύτερες ηλικίες και συνήθως θεωρούμε ότι το παιδί έχει σκωληκοειδίτιδα.
Η Μεκέλειος απόφυση μιμείται πεπτικό έλκος, γαστρεντερίτιδα, κωλικό χοληφόρων, φλεγμονώδη νόσο του εντέρου. Η διάτρηση και η επακόλουθη περιτονίτιδα έπεται της έντονης φλεγμονής.
Η διάγνωση της Μεκελείου απόφυσης είναι δύσκολη και πολλές φορές τίθεται στο χειρουργείο. Τα διαγνωστικά μέσα που χρησιμοποιούμε είναι το υπερηχογράφημα και το σπινθηρογράφημα με Τεχνήτιο-99. Η θεραπεία είναι η χειρουργική εξαίρεση (ανοιχτά ή λαπαροσκοπικά).
